Pantsergeniecompagnie – KFOR

Eenheden  |  Opdracht  |  Locaties  |  Foto’s  |  Gasten op bezoek  |  Bron  |  Het einde

Commandant:                      Majoor Ing. van Grunsven

Plaatsvervanger:                 Kapitein van der Kooij

CSM:                                     Sergeant-majoor Schonewille

Hierbij een korte impressie van de Pantsergeniecompagnie van 1(NL)Geniehulpbataljon KFOR-2. De basis voor deze eenheid werd gevormd door 112 Pantsergeniecompagnie (43 Brigadepantsergenie-compagnie) uit Wezep.

Onderstaande tekst is afkomstig uit het herinneringsboek van 1(NL)Geniehulpbataljon KFOR-2 en samengesteld door de compagnie zelf.

Voorwoord Commandant Pantsergeniecompagnie

In het voorjaar van 1999 begonnen NAVO-troepen luchtaanvallen op het voormalig Joegoslavië en Kosovo met als inzet een humanitaire ramp in Kosovo te voorkomen. Mensen zijn op de vlucht, moeten huis en haard verlaten. Er voltrekt zich een humanitaire ramp.

De compagnie is op dat moment volop bezig met reorganisatie en een opleidingsprogramma ná de uitzending SFOR 4. De herinneringen aan die uitzending waren nog erg vers. Als langzamerhand de luchtaanvallen resultaat hebben, worden de plannen voor na de oorlog duidelijk. Nederland zal naast een Afdeling Artillerie ook een Geniehulpbataljon naar het gebied sturen om de gevolgen van de humanitaire ramp enigszins te verlichten. Al snel werd duidelijk dat 43 Brigadepantsergeniecompagnie, toen eigenlijk nog 112 Pagncie, deel zou uitmaken van de tweede rotatie van dit bataljon en in januari zou worden uitgezonden, iets meer dan een jaar na de uitzending SFOR 4. Het overgrote deel van de compagnie die ook had deelgenomen aan deze uitzending zou weer meegaan als KFOR 2.

Met deze ervaring en het inmiddels bereikte opleidingsniveau zou de compagnie de klus aan moeten kunnen. Aanvullende opleidingen constructie waren niet nodig. Na de noodzakelijke MGO en specifieke opleidingen “waren we er klaar voor”. De taken in Kosovo zouden enigszins vergelijkbaar zijn met die in Bosnië. Het accent zou echter meer op constructiewerkzaamheden komen te liggen. De Pagncie zou mede de kern gaan vormen van het Geniehulpbataljon. Een peloton zou worden uitgewisseld met een peloton van de ADOstcie, om zoveel mogelijk kennis en ervaring op het gebied van constructie binnen twee compagnieën te spreiden. Na de rotatie, de overdracht van het commando en de inwerkperiode werd op 17 januari “de eerste spijker in het hout geslagen”. Projecten werden overgenomen van onze voorgangers, maar niet in voldoende mate om iedereen genoeg werk te geven. Daarnaast werkte de weers- en terreinomstandigheden niet echt mee, om continue aan het werk te blijven en om puik werk af te leveren.

Met name het tweede peloton had door de weersomstandigheden grote moeite effectief aan het werk te blijven en productief te zijn. Zo was de beginfase moeilijk. Reden voor het bataljon om een project op te zetten voor de bouw van geprefabriceerde noodwoningen. Inmiddels, 9 februari, was het Bulgaars constructiepeloton, welke al in november 1999 aan de Pantsergeniecompagnie zou worden toegevoegd ook daadwerkelijk uit Bulgarije overgekomen. Op een ideaal moment, gezien de start die het peloton binnen het project zou kunnen maken. Wij kregen als compagnie de leiding over het project en twee extra pelotons van de ADOstcie voor het bouwen van de noodwoningen. Het project zou het paradepaardje van het bataljon worden en het project waar tweederde van de capaciteit van het bataljon in zou worden gestoken. Met veel enthousiasme, snelheid en vakmanschap is het project opgestart en is een begin gemaakt met het totale bouwproces, waarvan elk onderdeel nauwkeurig op elkaar diende te worden afgestemd. Het tempo van het prefabricageproces van het Bulgaarse peloton moest hetzelfde zijn als de mogelijkheden van het logistieke peloton om de woningen op bouwlocaties te krijgen, als het tempo van funderings-, bouw- en afbouwploegen.

Na enige inwerkperiode zou een productie worden gehaald van een woning per werkdag. In totaal zijn 60 woningen door ons gebouwd en geproduceerd door het Bulgaars peloton. Gelijktijdig was het tweede peloton bezig met het bouwen van een zelfde soort woningen voor meer permanente bewoning. Zo zijn ook nog zeven woningen gebouwd naast het herstel van een grote hoeveelheid kappen op huizen. Hiermee zijn een groot aantal gezinnen en families weer voorzien van een van de meest elementaire zaken in het leven, een dak boven hun hoofd. En dat in de meest uiteenlopende omstandigheden, kou tot 23 graden onder nul, hitte ver boven de dertig graden. Vette klei bij natte omstandigheden en stofontwikkeling bij droogte. Overal hebben onze projecten waardering geoogst. In snel tempo verrezen in een groot aantal dorpen houten noodwoningen en werden huizen hersteld. Wij hebben kunnen laten zien waartoe wij in staat zijn, professioneel en in soms moeilijke omstandigheden werken.

Met trots kunnen we dit land verlaten. Mannen bedankt voor deze prima prestatie.

Ing. G.H.M. van Grunsven

Majoor

Eerste peloton

NOODWONINGEN! Dat is waarschijnlijk het eerste wat de meeste van ons zullen denken, als ze terugkijken op de uitzending. Iedereen uit het eerste had zo zijn verwachtingen van de uitzending. Sommigen gingen voor de eerste keer op uitzending, anderen waren al vaker geweest (IFOR en SFOR). Dat we echter drie en een halve maand bezig zouden zijn met het graven van funderingen, het in elkaar zetten van huisjes of het installeren van elektra, deuren ramen en kachels had niemand verwacht. Laat ik bij het begin beginnen….

12 Januari was het peloton compleet op de base in Prizren en kon het werk wat ons betreft beginnen. Het werk buiten de base lag echter nog niet voor het oprapen. De eerste dagen gebruikten we dan ook om ons pelotonsmateriaal perfect te onderhouden. Onze eerste opdracht was het bouwen van twee daken op huizen in het dorp Mala Krusa, een half uur rijden van de base.

Hier bleek maar weer dat niet alleen de timmermannen en metselaars, de IT-ers en de elektriciens onder ons kunnen bouwen, maar bijvoorbeeld ook de chauffeurs.
Bind januari werd het peloton versterkt met Kan1 van Zomeren en Kpl1 van Willigen, allebei luchtdoelartilleristen. Zij waren bedoeld als chauffeurs voor de Bulgaren, maar de Bulgaren werkten op het kamp dus werden zij bij ons geplaatst. Wij konden ze goed gebruiken en al snel hoorden ze bij het Peloton.

In de bouw in Nederland stop je als het vriest. Vorstverlet kenden we in Kosovo niet. Dat noemden we ‘bouw onder verzwaarde omstandigheden’. Met doorwerkoveralls, aangepaste werktijden, geneeskundige steun nabij en warme spulletjes kom je een heel eind. Toen er echter een halve meter sneeuw viel hebben we de bouw toch maar onderbroken. Na de bouw van de 2 kappen in Mala Krusa, kregen we samen met het eerste en het tweede ADOstcie peloton een nieuwe opdracht: Het bouwen van huisjes die door de Bulgaren geprefabriceerd waren. Om dat dit toch geniewerk is werden we als peloton uit elkaar gehaald en gemixt met de AD-josties. In totaal waren er elf groepen. De vier groepen die de funderingen maakten hadden het vaak zwaar. In het begin regende het hard en stonden ze vaak tot de knieën in de blubber. Vanaf april was het vaak warmer dan vijfentwintig graden. Als er dan geen bouwmachine ter beschikking is, is graven met het handje geen pretje. Vijf groepen zetten de huisjes in elkaar en twee groepen ‘bouwden de huisjes af’. Afbouwen hield in: deuren en ramen afhangen, elektra plaatsen, een kachel en een douchebak installeren en aftimmeren.

Het samenwerken met de AD-josties ging goed. Nadat iedereen gewend was begonnen de groepen steeds snellere tijden te halen. Funderingen werden soms in een dag gebouwd, de tijd voor het in elkaar zetten liep terug van vijf naar drieëneenhalve dag en het afbouwen van huisjes lukte vaak in een in plaats van twee dagen.

De laatste opdracht voor ons peloton in Kosovo was het afbreken van de base. De fitnesstent, de sportbinghamtent, twee OP’s en de natte groepen moesten eraan geloven.
Tijdens de bouwprojecten kregen we regelmatig opdrachten voor het proven van routes.

Die routes moesten dan vrijgegeven worden omdat onze compagnie of andere eenheden die wegen nodig hadden voor hun projecten. Wat echt slecht was, was dat er soms ‘andere KFOR eenheden’ voorbij zoefden terwijl wij de weg nog niet vrij hadden gegeven. Gelukkig zijn er tijdens het proven van routes door ons geen UXO’s gevonden.

Toch moest je voorzichtig blijven want door de locals werden wel constant UXO’s gemeld aan de EOD.

Hard werken betekend hard ontspannen. De zondag was een vrije dag, we hebben een pelotonsfeestje gevierd, er zijn vier bataljonsfeesten geweest in de grote Binghamtent en er is een gezamenlijke compagniesbarbecue geweest met de ADOstcompagnie, compleet met kampvuur. Die barbecue was zelfs zo gezellig dat Dennis uit onze compagnie besloot om het bord van de ADOstcie over te spuiten. ‘s Ochtends stond er ineens ‘PAGN-ost cie’.

De Majoor van de ADOst vond het minder leuk dan wij…..

Eind februari bestond het peloton uit negenentwintig man:

  • Sld1 Bijl: De onbetwiste SMS-kampioen binnen het bataljon. Een van zijn andere specialiteiten: sfeerbeheer in de bar op zaterdagavond!
  • Sld1 Kremer: De ultieme vrachtwagenchauffeur en werkpaard. Uitspraak: “ik wil geen YAP, ik ben geen buschauffeur.” Daan is meestal vrolijk zolang er maar niemand aan zijn viertonner komt.
  • Sld1 Te Lintel Hekkert: = Timmerman: Ik doe een deur dicht en als dat niet in een keer lukt zullen de scharnieren wel niet goed zijn dus geef ik een flinke duw extra….. Oh sorry van Pelt (Adost) ik zag niet dat je je duim ertussen hield.
  • Sld1 Bokkerink: Heeft een keer geprobeerd te timmeren. Mocht daarna nooit meer meedoen omdat hij de hamer brak. Gelukkig wel een goeie MB chauffeur. Succes met de studie Martijn!
  • Sld1 Breuer: Rustige viertonnerpiloot met onverwachtse humor. Kan ook erg goed funderingen bouwen. Pop, pop!!
  • Sld1 Hobert: Speciaal voor de uitzending YPR leren rijden. Mag je vervolgens bijna nooit rijden. Shit happens t00 often! Toch blij dat je nog op tijd hersteld bent, ‘t Was nog achtendertig dagen en een meur.
  • Sld1 Harsta: Fanatiek sporter. Vooral voetbal. We konden alleen nooit aan hem zien dat hij het leuk vond. Liefhebber van vrouwen bij defensie….?
  • Sld1 Griffioen: Als Casper volleybalt in hetzelfde team als Sgt Grootwassink, moet je afspreken om op te drukken bij elk verliespunt. He Casper, altijd blijven lachen!
  • Sld1 Zwart: Altijd hard aan het werk. Tijdens zijn parate tijd nog nooit chagrijnig gezien. Iets met genie-tape?
  • Sld1 Houweling: Soms zit het mee, soms funderingen. Maar, goed gewerkt, de auto is binnen. Thuis, megabruin, in de auto, zonnebrilletje op, jou muziek aan: just cruisin….
  • Sld1 Versteegen: De man van de spelletjes: Darten, playstationnen, klaverjassen, voetballen…… Beetje jammer dat je ook vaak wint. Blessures gebeurcn. Koppie op!
  • Sld1 Koster: ‘He Sjakies, waarom sta ik niet gewoon in de Joffer in Zwolle? Beter! Die Sjappies snappen er gewoon niks van.’……. Jammer dat je weggaat Bob!
  • Sld1 Witzand: He Jeroen, goed geweekt! Maar als je dan naar de kapper gaat, ga dan naar een goeie kapper!
  • Sld1 Strik: De Amerikanen zullen Wouter in elk geval niet snel vergeten, Wouter is trouwe ook flink gegroeid deze uitzending!! In Nedcrland mag je weer vaker YPR rijden Wouter, don’t worry.
  • Kan1 van Zomeren: Beter wordt je gewoon trucker bij de Genie…. Of Eter, of constructiegenist. Wat doe jij eigenlijk bij de luchtdoelartiesten?
  • Kpl Smid: Shut your f_ck’in face uncle f_cker!! Potje schaken? Iwan houdt de humor erin, dat is een ding dat zeker is.
  • Kpl Croin: Cro is samen met Paddo vertrokken naar de KMS. twee korporaals met de ervaring en de capaciteiten om groepscommandant te worden.
  • Kpl1 “paddo” Dijkstra: Jongens, heel veel succes en tot ziens bij de compagnie! En onthoud Semper idem, semper penis!
  • Kpl1 van Willigen: Bert gaat trouwen!!!! 1 September, en iedereen mag het weten! Veel geluk Bert, ook met je nieuwe huis!
  • Kpl1 van Houten: Timmerman, bouwgroepcommandant, groot. denker! Beetje jammer van die liefde voor alles wat Russisch is…. Veel succes bij de GeNiet Kundige dienst!!
  • Kpl1 Klozing: Klozing loopt wacht met een maglite onder zijn loop getaped, en jawel: BINGO in OP-Charlie!!! Nu snel klaarstomen voor de KMS!!
  • Kpl1 Willemsen: Onze demolitie-expert. Maar eeeh, Willemsen, als je een gat in het dak boort kan je dat beter van onder doen zodat je maar een keer hoeft te boren om de juiste plek vinden. Dat scheelt als het regent…
  • Sgt Klunder: Dat is laboratorisch bewezen. Gni Gni, dat komt van Moerroeruoa!
  • Sgt Gortzen: Vive Ie Roi! Nooit helemaal duidelijk wat-ie nou echt denkt. Maar niet over auto’s beginnen!! For the family!!
  • Sgt Groot-wassink: Kop de balk was een spelletje van Berend in Mala Krusa…. Kennelijk iets te vaak gekopt, vraag maar aan je tentgenoten. Hoezo energie teveel?
  • Sgt Visser: Samenwerken met de ADOst was leuk. Maar stiekem wel de beste bouwgroep commandant. He Erwin, roeien helpt niet tegen vrouwenheupen hoor!
  • Sgt Pols: Jan is eind februari bij het peloton weggegaan naar een functie bij de compagniesstaf. Bedankt voor alles Jan! Veel succes in de toekomst, en geen autoruiten meer koppen!!
  • Sgt1 Schagen: “Dat klopt, of niet….”, is de manier om je PC gek te maken. Hé pantser-lucht mobiele-bruggenbouwer, we hebben gelachen!
  • Tlnt van Sliedregt: Tja…… iets met gitaren en leathermans? Uiteindelijk heeft niemand het gedurfd..terecht! Iets met een kruk en een paardenhoofd? Ik denk dat het goed was.

Al met al loopt zo’n uitzending anders dan je van tevoren verwacht. Dat geldt voor iedereen, denk ik. Het zag er anders uit dan we ons voorstelden. Het werk was anders dan we misschien verwacht hadden. We hebben gelachen, we hebben gebaald, en we hebben geleerd. Toch is KFOR een unieke gebeurtenis geweest die we toch maar meegemaakt hebben. Daarom alleen al denk ik dat de uitzending het herinneren waard is.

Tweede peloton “Niet Zeiken maar verdienen”

“KFOR, wat moet ik me daar bij voorstellen?”. Dit was mijn gedachte in Nederland toen we te horen kregen dat we als compagnie deel zouden gaan uitmaken van het Geniehulpbataljon. Nu acht maanden later geeft dit pelotonsstukje het antwoord.

KFOR was aankomen in de sneeuw en weggaan in het stof, dakconstructies bouwen en routes proven, eindeloze wachtbeurten en flitsende feesten, doorwerkoveralls en zomerhoedjes, de zon gaat op en de zon gaat onder, springdagen, bataljonsappels en een beachparty bij -15 C. Boven alles echter was het een fantastische tijd met een fantastisch peloton, en dat mag gezegd worden.

A groep

Onze uitzending begon medio januari 2000 met het over nemen van de spullen van 111 Pagncie. Nadat de “oude” collega’s weg waren en we er zelf voor stonden konden we gaan bouwen aan de noodwoningen
in Velika krusa. Helaas het begon het ineens te vriezen en best hard. Waar wij nog niet veel ervaring mee hadden was sneeuw en in een nacht best veel kan vallen. Gelukkig hebben we daar wat opgevonden. Door middel van twee boogtenten over de fundering te plaatsen kun je aardig je trasraam op metselen maar dan komt de snack. Je gaat met gasbetonblokken de lucht in. Dus bedachten we dat we de boogtent maar moesten ophogen met boxpallets en balken. Een damptherm uit de eetzaal om alles warm te stoken want de ytonglijm kan alleen bij een vorstvrije temperatuur worden verwerkt. (bedankt dat jullie ‘s ochtends in de kou wilden ontbijten). En konden weer aan de slag. Na wat gestuntel met het bouwen en nadat het wat warmer werd ging het bouwen steeds sneller. Het eindresultaat mag er wezen zeven pracht huizen (met dank aan de bravo groep en mensen van de ADOstcie.)

Onze volgende projecten waren het betegelen van een trap in de school van Randubrava en de dakconstructies in Gajrak, Mirusha en Retimlje. De daken in Gajrak en Mirusha leverden niet veel problemen op. Ook wij rennen nu over daken met cirkelzagen en weten wat ruiters en jukken zijn. De grootste uitdagingen in zo’n dakconstructie is om iets wat krom is recht er te krijgen en daar gaat heel veel bloed zweet en tranen in zitten.

Tevens waren we belast met het proven van route’s. Waar nog niemand van het bataljon was geweest, moesten we kijken of er geen mijnen en UXO’s lagen. Soms werden we verrast door een voertuig dat ons passeerde op de route die wij nog moesten clearen. Gelukkig (en dankzij ons) heeft er geen mijnongeval plaatsgevonden.

B groep

Even een bericht van de Bravo groep tweede peloton Pagn. Begin januari zijn we in Kosovo aangekomen en hebben we onze tenten ingericht in het werk en het leefgebied. Daarna hebben we nog een klustent ingericht in het werkgebied. Deze werd gelijk al in gebruik genomen voor eerste project: Noodwoningen in Velika Krusa. In de klustent maakten we spanten en dakplaten. Om deze allemaal gelijk te kunnen maken moesten we werken met een mal. In Velika hebben we een aantal noodwoningen uit de grond ‘gestampt’ en een dak erop ‘geklapt’. Steentje + steentje + nog meer steentjes en ook nog een dak.

In het begin was het koud (-25 en erger). Daarom werkten we eerst in opgehoogde boogtenten met kachels. Later werd het warmer en langzamerhand stonden we in ons T-shirt te werken. De locals maakten altijd duidelijk kenbaar hoe ze over ons dachten. Bij de ene familie kreeg je elke dag thee of koffie en soms iets lekkers, maar bij de andere familie zat je de hele dag tegen een chagrijnige kop aan te kijken.

Uiteindelijk was dit project klaar en kregen we een klus in Bardokhaj. Het ging daar om een dak op een bestaand huis te bouwen en ramen en deuren aanbrengen. Het was een groot dak op een hoog huis, zodat we soms een kraan moesten gebruiken. We zijn daar met de YPR heen gegaan omdat dat beter werkte op de slechte wegen. Van de lokale bewoner kregen we elke dag te drinken.

In Retimlje hebben we twee daken gebouwd, de ene laag en volgens Kosovaarse ontwerp, de tweede was het grootste van allemaal. Daar gingen wel 3500 dakpannen op. Handjes aan…
Tussen het bouwen door hebben we ook nog aan route proven gedaan en hadden we een aantal schietdagen. Eén daarvan was samen met de Bulgaren, zodat we Kalashnikov konden schieten.
Ook waren er twee springdagen, allebei een groot succes. Een keer in de maand was er een bataljonsfeest, en een keer zelfs een “Tour of Duty”, met Hulzebosch en Centerfold. Echt fantastisch.

Losse impressie Logica?
Het werd warmer, de zon scheen op onze kadavers en het stof vergalde onze longen (beter!) Toen kwamen we er ook plotseling achter dat we nog sneeuwschuivers en strooiwagens hadden. En we weten allemaal “gebruik de materialen die je hebt”, dus zag je met je bezwete lichaam ineens een strooiwagen langskomen terwijl het bijna 30 graden was (een echte dijenkletser).

Logistiek peloton “Enkele reis Kosovo.”

Op twee januari was het dan zover: het afscheid van familie en/ of vrienden in de Harskamp en het vertrek richting Kosovo. Bij aankomst in Harskamp, kon de ruimbagage al in een viertonner geladen worden en werd er gecontroleerd op herkenningsplaatje en paspoort.

Tijdens het eten volgden nog enkele toespraken waarna het echte afscheid begon, wat voor sommige mensen toch een emotioneel moment was. We kregen een busindeling voor de reis naar Oirschot, waar we zouden overnachten.

Eenmaal in Oirschot aangekomen werd men er van bewust dat dit de laatste mogelijkheid was om meer dan twee alcoholische versnaperingen te consumeren. Velen maakten hier gretig gebruik van (bij deze nog de complimenten voor het barpersoneel wat na deze drukke avond wel een weekje Benidorm heeft verdiend). De volgende dag moesten we vroeg (05.00 uur) uit de veren en direct ontbijten.
Dat viel voor het gros van de mensen niet echt mee en was voor sommigen een martelgang omdat ze van voren niet wisten dat ze van achter nog leefden!

Na het eten gingen we met de bus naar het vliegveld waar het nog enkele uren wachten was voordat we konden vliegen. Het vliegen was voor mij een ervaring op zich omdat het ruim twintig jaar was geleden dat ik in een vliegtuig heb gezeten. Niet alleen voor mij was het een hele ervaring, voor anderen was het dat ook aangezien er enkele militairen waren die groen en geel aanliepen.

Bij de aankomst in Griekenland werd er openlijk afgevraagd of het nog ver rijden was naar het hotel. Het antwoord was kort en bondig: het was nog heel ver (honderden kilometers) rijden naar het hotel (hotel Canauba Hill). Dat de bussen waarin wij vervoerd werden in Nederland waarschijnlijk niet door de APK-keuring zouden komen, kon de pret niet drukken.
Nadat de grens van Griekenland en Macedonië gepasseerd was, werd er koers gezet richting Skopje. Eenmaal daar aangekomen werden de verplaatsingsuitrusting en wapens uit de containers geladen en was er tijd om te eten. Dat wij nog niet gewend waren aan het winterse weer, bleek wel uit het aantal glij- en valpartijen. Na het eten (21.30) werd er richting Prizren gereden. Toen we de grens van Macedonië en Kosovo passeerden moesten we onze scherfvesten aandoen. Tijdens de rit reden we nog twee keer verkeerd en kwamen we om 05.00 uur aan op Canauba Hill waar we hartelijk verwelkomd werden door een delegatie van 111 Pagncie. Het was al met al een lange maar enerverende reis geweest.

Radio 3 & 40 FM

Na begin jaren 80 in Libanon, radio Dutchbat bij UNIFIL, ging in 1993 de eerste Nederlandstalige zender in Bosnië de lucht in. Dit was RADIO UN FM van het toenmalige 1(NL/BE)VN Transportbataljon. Voor de militairen was dit een zeer prettige ervaring om iedere dag te kunnen luisteren naar radio 3FM. Het eerste schaap was over de dam. Sindsdien is het een traditie om in een uitzendgebied, waar Nederlandse militairen gestationeerd zijn, zo’n zender voorhanden te hebben. Zo zijn er bij 43 Brigpagncie, een eenheid van 1(NL)Geniehulpbataljon KFOR 2, drie personen die het initiatief hebben genomen, om in Kosovo een zender en alles wat daarbij hoort te installeren. Deze personen zijn; kpl1 Meesters (techniek), sld1 Hoogstraten (programma maker) en sld1 Weiss (satelliet techniek). De zender en computer zijn van Meesters, de digitale satelliet decoder is van Weiss en de mengpanelen met microfonen zijn van Hoogstraten.

De zender heeft een vermogen van 15 Watt. In Nederland heb je dan een zendbereik van ongeveer 20 kilometer. In deze omgeving zal dat iets minder zijn. Het signaal wordt via een satellietverbinding in Kosovo opgevangen en op de locatie Canauba Hill verspreid. Het doel van RADIO 3&40 FM is om de uitgezonden militairen een huiselijk gevoel te geven, door het uitzenden van een Nederlands radio programma.

Het MINEURSLIED wordt gezongen

Zondagmiddag 16 januari 2000, zijn de initiatiefnemers begonnen met uitzenden. Het is een fantastisch gevoel op ruim 2500 km van Nederland, Evers staat op, of tijdens de werkzaamheden de arbeidsvitaminen, te kunnen luisteren. Helaas is niet iedereen tevreden met de zender keuze. Het is niet mogelijk om op bijvoorbeeld Veronica of Radio 538 af te stemmen. Op maandag 17 januari 2000, werd de zender officieel geopend door de commandant van 43 Brigpagncie, majoor van Grunsven. In zijn openings toespraak sprak hij zijn mannen bemoedigend toe. Na zijn woorden werd het mineurs lied gedraaid, wat door alle luisteraars in de bar van 43 Brigpagncie luidkeels werd mee gezongen. Ook in de studio zong men uit voile borst mee.

Het eerste eigen volledige programma van radio 3&40 FM werd uitgezonden op zondag 23 januari 2000. Dit werd verzorgd door Meesters en Hoogstraten. De initiatiefnemers hebben op deze manier een bijzondere plaats verdiend op Canauba Hill.

Noodwoningen opvoer

Staflogpel van 43 Brigpagncie kreeg de opdracht om noodwoningen te gaan vervoeren. Het begon allemaal met het inpakken van de containers en flattracks waar de huisjes in en op vervoerd zouden worden, maar hoe gaan we dat doen? Wat is de slimste manier van een flatrack en container te beladen. Elnt Wissink en Smmb van Nuland gingen gewapend met een fotocamera en het nodige papierwerk naar de containers toe waar de inpakploeg al stond te wachten, na heel wat gepuzzel en uitgeprobeer hadden ze de ultieme inpakmethode gevonden onder de bezielende leiding van de Smmb van Nuland (later Kpl Hansson) ging de inpakploeg van start: Vroegh (tatoo-koning), Meesters (gosnik ganger), R. Dijkstra (Abe), Coumans (platvoet), Hansson (pretty boy), Weiss (schedel), Hooft (kofke), Te Bos (bobsie), Niewoonder (bigge), De Gunst (Faust/gehaktstaaf), Maulany (pinda), Hoogstraaten (geit), Bennink (uh?), Nieboer (mienjong), Van der Meijde (kind soldaat), Zeegers (whisky smokkelaar), Post (schurk van Urk), Vos (telefoonlijnterrorist), Schenker (jellah fan), Roodenburg (mossel), (von) Eppich (Duitser), Van Ros (dokter Bob), Horris (neptukker), Velleman (opa).

De eerste inpaktijden waren wat aan de slappe kant, maar naar enige tijd ging dat zo soepel dat de ene recordtijd na de andere sneuvelde. Onze jongens begonnen al aardig gespierd te worden, fitness was al meer nodig. De oudste man van de compagnie. (Smmb Nuland) was al zo gespierd dat men dacht hij anabolen genomen had, maar alles was puur natuur, goed bouwjaar ’48.

Dat was dus voor elkaar, nu de opvoer van de containers en de flattracks. Met 4 YWZ’ten op pad, volgepakt met lupa’s snoep en andere vette meuk gingen de chauffeurs met bijrijders de poort uit, niet wetende wat hun te wachten stond. Met behulp van een zelf in elkaar geflanste plattegrond kon men de locatie vinden. Allemaal waren ze van de verharde weg het zijterrein in. Je moest soms nog een uur over die k…..geitenpaden hobbelen. De eerste containers gingen wat moeizaam, omdat we nog aan het land en aan het terrein moesten wennen, maar naar mate de opvoer sneller ging lopen, keken we nergens meer van op. Sommige van de containers zijn met heel veel kunst- en vliegwerk afgezet. Ook moest er soms wat gecontroleerde lompheid aan te pas komen, maar altijd kwamen de containers op de plaats waar ze moesten komen onder het motto van “U (Sie S5) bestelt, wij komen brengen.”

Als het geregend had was het een heel ander verhaal, want dan kwam er een ander motto uit de klei, “blij dat ik glij” of zoals de meeste zeiden “rijd het niet dan glijd het wel.” Het aantal stunts dat er nu weer uitgehaald moest worden, werd met 100% verhoogd, maar ook daar wisten wij ons weer goed uit te redden. Het werd gelukkig al wat warmer, de ondergrond werd beter, dus de glij en uitgraaf praktijken waren van de baan. Omdat de temperatuur aardig omhoog schoot en wij nog steeds in vol ornaat in de cabine zaten smolten wij als ijs voor de zon weg. Dus werd de cabine volgestouwd met flessen water, je kon er een waterwagen mee vullen. Al met al zijn we nu klaar met de opvoer van de huisjes en nu rest voor de chauffeurs Sgt Lammerse, Kpl te Bos, Kpl1 Hooft, Sld1 Niewoonder en de Sld1 de Gunst nog de klus om de lege containers terug naar de base te brengen en daarna met frisse moed met de redeployment bezig te houden. Zodat we snel met z’n allen en een goed gevoel weer naar huis kunnen gaan. We bedanken iedereen voor zijn maximale inzet.

Technische hoogstandjes op Canauba Hill

Er was eens een Geniehulpbataljon in Kosovo, en zij werkten daar erg hard. Een van die hard werkende compagnieën was 43 Brigpagncie.
Het werk wat zij daar deden was het bouwen van noodwoningen en het repareren van daken. Om dit geheel te ondersteunen werd het logistieke peloton aangewezen, hiervan maakten wij deel uit.

Voor het bouwen van een noodwoning was er heel veel transport nodig om al het materiaal wat benodigd was op locatie te krijgen. Aangezien de wegen in Kosovo er niet zo strak bij liggen als in Nederland en er dagelijks vele kilometers gereden werden was onderhoud aan de voertuigen geen overbodige luxe.
Dit heb ik, Dijkstra (Kpl), aan den lijve kunnen ondervinden daar ik deel uitmaakte van de onderhoudsgroep. Er moest onder andere veel gesleuteld worden aan de YWZ’ten, dit is een DAF vrachtauto waarmee containers verplaatst kunnen worden.

Zo waren er vele lekke banden, afgebroken borgpennen die vervangen moesten worden en daarna opnieuw afbraken en zo was er ook een frame van een CHU-module (een arm welke aan de container geplaatst wordt zodat de container opgepakt cq. afgezet kan worden) die geheel zijn eigen gangetje ging met als gevolg dat deze naast het voertuig belandde.

Zo had je ook een MB (een terreinwagen) die een koe terug kopte, de MB is later gerepareerd maar voor de koe was Herstel (Technische Dienst) niet meer mogelijk.
Een andere MB moest met zijn voorruit een hoofd tegenhouden, de persoon in kwestie heeft voor de rest van de uitzending een butsmuts gekregen om verdere schade aan voertuigen te voorkomen. Sommige mensen hadden hun voertuig op een wel heel bijzondere plek geparkeerd , waardoor het begrip berging ons (Dijkstra, de SMOD, Kuipers, de SOD en ik) niet meer vreemd in de oren klinkt.

Voor het bouwen van huizen en repareren van daken was er natuurlijk veel gereedschap nodig. Dit gereedschap werd geleverd door Coumans (Sgt) en Hansson (Kpl), zijn linker en rechterhand. Voor het gebruik waren de meeste gereedschappen zo goed als nieuw. Toen begon het.
Handzagen die niet fatsoenlijk hun werk konden doen omdat de gebruiker andere gedachten had dan de zaag. Er liepen hier ook collega’s, rond die met een cirkelzaag hout konden laten branden, dit ten ongenoegen van de cirkelzaag. Er waren ook sommige figuren die dachten dat een benzine aggregaat hetzelfde was als een allesbrander en het aggregaat maar vulden met kerosine (alsof zware shag hetzelfde is als een filter sigaret). Betonmolens kwamen ook goed aan hun trekken, vanuit viertonners (kleine vrachtauto) zagen ze de grond snel dichtbij komen, waarna ze werden gebruikt alsof er formule 1 motoren in zaten en werden dus maximaal afgetopt, waarna ze bij de onderhoudsgroep een pitsstop moesten maken. Zo waren er nog meerdere voorvallen, van elektrische schaafmachines die geen hout mochten schaven van de bedienaar, tot accuboormachines, die getweeën deelt werden tot gereedschappen waarvan de hardheid onder een voertuig getest werd. Door dit alles kunnen wij terugblikken op een geslaagde uitzending vol humor en productiviteit.

Het Bulgaarse Constructiepeloton

Gedurende een groot deel van onze uitzending KFOR 2 maakte een Bulgaars constructiepeloton deel uit van de compagnie. In oktober hadden wij al met het peloton kennis kunnen maken, doordat zij voor hun opleiding in Wezep aanwezig waren.
Aanvankelijk zou het Bulgaarse constructiepeloton reeds in november 1999 aan de Pagncie worden toegevoegd. Het Bulgaarse parlement heeft de deelname van het peloton aan de KFOR missie echter pas begin 2000 goedgekeurd.

Dat het peloton uiteindelijk toch nog op 9 februari in Skopje zou arriveren, daarop had niemand nog gerekend. Omdat de compagnie druk aan de voorbereidingen bezig was voor het noodwoningenproject, is het peloton in die organisatie ingepast. Het peloton zou de taak krijgen alle elementen van de noodwoningen te prefabriceren. In de week voor de komst van het peloton werd dan ook hard gewerkt aan het gereedmaken van de legering en het opzetten van een Binghamtent (“de fabriek”), waarin de productie van de elementen zou gaan plaatsvinden.

Het peloton heeft haar opdracht op een snelle wijze opgepakt en op een uitstekende wijze uitgevoerd. In totaal heeft het peloton 64 geprefabriceerde noodwoningen geproduceerd in drie maanden. Daarnaast is ook nog een bijdrage geleverd aan de afbouw van de noodwoningen.
Het peloton heeft over belangstelling niet te klagen gehad. Tweemaal was er hoog bezoek vanuit Bulgarije. De eerste maal de Minister President, met aan zijn zijde de Plv Minister van Defensie en de Plv Chef Defensiestaf. De tweede maal de Minister van Defensie en de Chef Defensiestaf. Beide keren vergezeld van vele journalisten en de tweede maal zelfs van een heuse folkloregroep, die een optreden voor het peloton verzorgde.

Na het stoppen van de prefabricage van de noodwoningen eind mei, zat de opdracht voor het peloton erop en op 1 juni is het peloton formeel overgedragen aan het Duitse Geniebataljon in Suva Reka. Wij genisten van 43 Pagncie kunnen terugzien op een prima samenwerking met de Bulgaren. Veel is geleerd van elkaars cultuur en werkwijze

Bulgaars peloton

Op 9 februari 2000 begon ons peloton aan de missie in Kosovo onder bevel van 43 Pagncie op Canauba Hill in Prizren. Hiermee startte ook het werk wat we de volgende maanden zouden gaan doen, namelijk het prefabriceren van elementen voor het bouwen van noodwoningen.
Het heeft het ons goed geholpen dat we op de Prinses Margrietkazerne in Wezep hebben leren werken met Nederlands gereedschap en alvast een beetje gewend waren aan de Nederlandse militairen. Het MCT (Militair Constructie Team) van het Geniehulpbataljon heeft het noodwoningenplan uitgewerkt en we zijn begonnen met het maken van mallen om op een snelle manier de elementen te maken. Elke week produceerden we de elementen voor vijf huizen en vanaf 21 maart konden we ook steunen met de afbouwwerkzaamheden op locatie omdat we snel aan deze manier van werken gewend waren en capaciteit over hadden. Op deze wijze hebben we in totaal 64 huizen geprefabriceerd.

We werkten vijf dagen in de week en de zaterdag was om eventuele extra opdrachten af te werken of voor onderhoud. Op zondagen waren we vrij en als we geen wachtdienst hadden konden we genieten van een vrije dag. Voor de afwisseling zijn we bij het klooster nabij Prizren op route Lion geweest. Dit is een Servisch-Orthodox klooster en wordt momenteel bewoond door zeven monniken. Het werd eerst bewaakt door het 17 Painfbat en na hun vertrek hebben de Duitsers de bewaking overgenomen, omdat het voor de monniken nog steeds niet veilig is in Kosovo. Dit klooster is gebouwd in de veertiende eeuw en in de zestiende eeuw is het geplunderd en zijn de stenen gebruikt om andere kerken mee te bouwen. Door archeologen is het pas recentelijk teruggevonden en in 1998 zijn drie monniken gestart met het bouwen van een huis en kapel om het klooster weer in ere te herstellen.

De resten van het oorspronkelijke klooster zijn deels opgebouwd om te laten zien hoe het er vroeger heeft uitgezien. Het was redelijk groot want de eetzaal gaf ruimte aan 250 man. Tijdens de bombardementen van de NAVO hebben duizenden mensen uit Prizren in het dal van het klooster bescherming gezocht.

Op zaterdag 3 juni komen we onder bevel van het Duitse Geniebataljon en gaan we verhuizen naar Suva Reka. Hiermee komt een eind aan onze samenwerking. Het is onze wens om de vriendschap die met onze samenwerking is ontstaan te bewaren en voor de toekomst door te gaan met samenwerking voor humanitaire doelen en vrede. We bedanken en groeten het personeel van het Nederlandse Geniehulpbataljon.

Foto’s van de Pantsergeniecompagnie: